Beginnen met motorcross?

Heb jij altijd al zitten twijfelen om te beginnen aan een nieuwe uitdaging? Aan de hand van deze informatie krijg je een beter beeld van deze mooie maar risicovolle sport. Welke risico’s, kosten en werkzaamheden komen kijken bij het beginnen met motorcrossen vind je hier terug.

Gevaren en risico’s bij het beginnen aan motorcross

De aanleiding tot schrijven van dit bericht is mede door ‘ophef’ ontstaan. We willen je graag een inzicht geven in de wereld van het (hobbymatig) motorcrossen. De grote initiatiefnemer Living For The Weekend heeft onlangs een documentaire over deze sport gemaakt. Deze film was zelfs te zien in de bioscoop en verkrijgbaar op DVD. Een belangrijk aspect wat hierin meegenomen wordt zijn de ‘beginners’ in deze mooie maar risicovolle sport.
Een begin is altijd lastig. Je zult bewust moeten zijn van het feit dat je niet alleen op de crossbaan bent, andere rijders zullen in het begin vele malen sneller zijn. Dat geeft niets, maar het veroorzaakt wel een extra risico! Voor zowel beginners onderling als de meer ervaren motorcrossers.

Het gevaar is dus niet alleen voor jezelf als beginnend motorcrosser. Daar wist Joël Smets, MX Manager bij Red Bull KTM een verhaal over te vertellen:

Bron: Instagram ‘Living for the Weekend‘

Dit interview beschrijft een extreem geval waarbij het snelheidsverschil niet groter kán zijn. De kersverse wereldkampioen Herlings springt boven op de crossmotor van een beginnend motorcrosser.
De beginnend motorcrosser die zijn rondjes wilde rijden maakte een fout achter een springbult en zijn motor bleef op de crossbaan liggen. Meestal ben jij of je motor niet zichtbaar voor overige rijders, dit komt door de hoogte van de springbult en de snelheid van de aanstormende rijders.

Bij een motorcrosstraining, die vaak toegankelijk is voor iedere motorcrosser in bezit van een KNMV licentie, zijn vaak geen vlaggenisten/marshalls aanwezig. Bij motorcrosswedstrijden helpen deze vlaggenisten jou bij het waarschuwen van een valpartij, vooral wanneer dit achter een springbult plaats vindt. Doordat deze vlaggenisten ontbreken bij de meeste motorcrosstrainingen ontstaat er een hoger risico, in de lucht kun je immers niet meer sturen of remmen!

Met een beetje geluk is het deze keer goed afgelopen en liepen beide heren/motoren wat kleerscheuren op. Er zijn echter voldoende crashes/valpartijen voorgevallen, al dan niet eenzijdig, waar het noodlot wél toesloeg en waar één of beide partijen niet goed uit de strijd kwam. Hier gaan we verder niet op in omdat dit je alleen maar ontmoedigen zal om aan deze mooie sport te beginnen.

Na dit betoog over risico’s en introductie van de gevaren bij het beginnen met motorcross, kun je voor jezelf nagaan of je sterk in je crosslaarzen staat om een begin te maken. Zo niet, helaas! Probeer dan eens bij een zogenoemde ‘opstapdag’ mee te kijken om te ervaren hoe het is om op een echte crossmotor en crossbaan te rijden. Dat mag natuurlijk ook wanneer je er wél voor kiest om te beginnen met motorcross.

Ben je wél vastberaden om een start te maken met deze stoere sport? Dan kunnen we het nu over andere belangrijke zaken hebben. Denk hierbij aan de kosten van de aanschaf en onderhoud aan je crossmotor, verzekering- en lidmaatschapskosten of deelname aan motorcrosswedstrijden.

De kosten van het motorcrossen

Voordat je gaat beginnen aan motorcross moet je vooraf een indicatie hebben van de kosten die je gaat maken. De kosten die de motorcross met zich meebrengt kun je in verschillende posten onderbrengen.

Variabele kosten

De kosten hangen voornamelijk af van het aantal uren dat je bezig bent met het rijden op je crossmotor. Dit bepaalt ook de slijtagevan je motor. Hoe meer je rijdt, hoe meer je motor slijt.
Denk hierbij aan je ketting, tandwielen, banden en het motorblok zelf. Ook de brandstof die je nodig bent is niet gratis en datzelfde geldt voor het vervoer van en naar de crossbaan.

Reparaties zullen volgen. Hier kom je niet onderuit. Alle motorcrossers vallen wel eens op de grond en de techniek zal jou ook wel eens in de steek laten. De kosten die dit met zich meebrengt hangt af van de motor dat je rijdt, de ‘schade’ die je motor oploopt en de emotionele waarde die je hieraan hecht!

Wanneer je actief aan het crossen bent dan zul je reparaties/onderhoud aan het motorblok uit moeten voeren. Dit kan bij een complete revisie tot in de duizend euro aan onderdelen lopen. Daarbij zit er verschil in een viertakt crossmotor die vaak wat duurder is, en een tweetakt motor. Dit komt door de opbouw van het motorblok en het aantal onderdelen dat het blok bevat. Deze prijs is dus alleen gebaseerd op onderdelen, de arbeidsuren tellen dan nog niet mee. In het begin zul je zelf weinig onderhoud/reparaties uit kunnen voeren doordat je ervaring met deze techniek mist.
Je zult de reparatie zelf uit kunnen voeren door werkervaring/zelfstudie. Kwalitatief is het vaak het beste om dit door een gerenommeerde (cross)motorzaak uit te laten voeren. Hier staat wel een meerprijs tegenover maar het draagt ook zeker bij aan de veiligheid op de crossbaan!

De reparaties en het grote onderhoud, zoals de revisie, zal niet jaarlijks voorkomen wanneer je een beginnend motorcrosser bent. Een motorblok dient gereviseerd te worden wanneer deze zodanig versleten is. Dat betekent dus dat de onderdelen bijna aan het eind van de levensduur zijn gekomen. De leeftijd van een crossmotor wordt middels een urenteller bijgehouden. Meestal wordt een motorblok rond de 100 draaiuren ‘open gemaakt’ en worden alle onderdelen nagekeken en zo nodig vervangen. Wij stellen een fanatiek motorcross seizoen, voor een beginner, zo rond de 20/30 uur. Dat betekent dat je dus wel vier jaar met een gereviseerd motorblok kunt crossen. Tussendoor zul je wel een zuiger moeten vervangen, een belangrijk onderdeel van het motorblok. Dit wordt vaak rond de 40 draaiuren gedaan.

Vaste kosten

Vaste kosten die je ieder seizoen hebt zijn naast de aanschaf van een crossmotor ook verplichte zaken zoals beschermende kleding en een verzekering.
Een helm is verplicht, net als handschoenen en motorcrosslaarzen. Daarnaast is het ook raadzaam om een bodyprotector, nek-brace, kniebeschermers en een niergordel aan te schaffen. Deze bescherming trek je onder je crossbroek en shirt aan. Zet je stofbril op en je kunt beginnen met motorcrossen!

Voor het motorcrossen op een goedgekeurde crossbaan ben je geen rijbewijs nodig. Je moet wel goed verzekerd zijn. Dat geldt niet alleen voor jezelf maar ook voor toeschouwers, vrijwilligers en mede motorcrossers. Zoals genoemd moet je in het bezit zijn van een KNMV Basis Sportlicentie om deel te kunnen nemen aan trainingen of wedstrijden in Nederland.
De KNMV Basis Sportlicentie is een licentie waarmee je voor de duur van een kalenderjaar mag deelnemen aan vrije trainingen, club- en/of districtswedstrijden onder regelgeving van de KNMV. De licentie bevat standaard een persoonlijke ongevallen- en aansprakelijkheidsverzekering, zo kun je dus op een verantwoorde manier rijden met een crossmotor.

Voor het trainen op een crossbaan moet je minimaal een dagpas aanvragen. Bij de meeste clubs is dit mogelijk en deze geldt voor één dag. Daarentegen moet je bij veel motorcrossbanen een lidmaatschap voor een kalenderjaar afsluiten. De kosten hiervan zijn per club verschillend omdat een crossbaan niet overal hetzelfde onderhoud vraagt en dus niet allemaal dezelfde kosten hoeven te dragen. Denk daarbij vooral ook aan juridische procedures die door de club gevoerd worden met de omgeving om de motorcrossbaan geopend te houden voor het beoefenen van deze hobby.

Al deze kosten zijn, ter indicatie, weergegeven in onderstaande tabel.

Voordat je gaat motorcrossen

Voordat je daadwerkelijk kunt gaan beginnen met motorcrossen zorg je dat je de kosten, werkzaamheden en risico’s inzichtelijk hebt. Na de aanschaf van een crossmotor, crosskleding en bescherming en het regelen van de verzekering kun je de crossbaan op.

De eerste meters zijn altijd spannend, vooral als er meerdere rijders in de crossbaan rijden en je nog niet helemaal vertrouwd bent met je nieuwe glimmende crossmotor.

De beste manier om voor de eerste keer op een crossbaan te rijden is wanneer de weersomstandigheden niet al te zwaar/moeilijk zijn. Daarnaast is het ook handig om een rustig moment uit te kiezen, dat wil zeggen dat er weinig andere rijders aanwezig zijn.

Dit zou je kunnen bekijken aan de hand van verschillende kampioenschapskalenders. Op dagen waar er wedstrijden gereden worden kun je een andere crossbaan in de buurt uitkiezen om te trainen, daar is het dan relatief rustig. Een andere mogelijkheid om op een rustige crossbaan te rijden is tijdens het ‘beginners-uurtje’. Vaak worden er speciale tijden gereserveerd voor beginners en jongere crossers. Meestal is het een kwartiertje per uur dat je de rustige baan toegewezen krijgt.

Tijdens het motorcrossen zul je er achter komen dat het rijden niet vanzelf gaat. Deze sport lijkt voor een buitenstaander op “zitten en gas geven”. Al snel zul je er achter komen dat dit niet het geval is. Een goede conditie en uithoudingsvermogen zijn van belang om het wat langer uit te houden op een crossmotor dan tien minuten. Wanneer je moe begint te worden zul je snel rem- of stuurfouten gaan maken. Dit kan resulteren in valpartijen en nare consequenties. Houd hier dus rekening met je fysieke gesteldheid. Vele crossers trainen doordeweeks op de mountainbike/racefiets, in de sportschool en met hardlopen. Probeer voor jezelf kenbaar te maken welke manier van trainen je leuk vindt en waardoor je je conditie het beste op peil brengt om het langer dan 15 minuten op de crossmotor uit te houden, vol gas!

Wedstrijden

Het is misschien wat vroeg om al te praten over wedstrijden, maar wij snappen dat er een doel aan de horizon moet zijn. Wanneer je bij jezelf denkt dat je eens wilt proeven aan het rijden van wedstrijden kun je eens een kijkje nemen bij verschillende motorcrosswedstrijden. Misschien ben je al wel eens bij een Nederlands Kampioenschap, Dutch Masters of zelfs een MXGP geweest en heb je het virus van de motorcross al te pakken. Toch raden wij aan om eens bij regionale wedstrijden te gaan kijken, om te zien hoe het daar aan toe gaat en wie je concurrenten (kunnen) zijn!

Verschillende kampioenschappen zijn bijvoorbeeld streekwedstrijden, districtwedstrijden of uitwisselingskampioenschappen. Deze kampioenschappen worden veelal georganiseerd door regionale motorclubs en bevatten ook wel eens hobbyklassen. Dit is een laagdrempelig niveau om kennis te maken met het wedstrijdverband. Het vallen van het starthek is, vooral in het begin, erg spannend!

Wanneer je je crosshelm opzet en je je één voelt met de crossmotor leef je zonder zorgen. Althans, totdat je je crosser op je bok bovenop de milieumat parkeert en jezelf klaar stoomt voor de volgende training. In de tussentijd heeft je motor onderhoud nodig. De ketting, tandwielen en andere bewegende delen zullen vrij gemaakt moeten worden van zand en opnieuw ingevet moeten worden. Dit zal de slijtage beperken.

Na het crossen maak je je motor weer schoon, hier hebben wij de perfecte producten voor. Wanneer je het zand en modder van de motor hebt gespoten ben je klaar voor de volgende stap; het kleine periodieke onderhoud. Iets wat je goed bij moet houden is het luchtfilter. Dit zijn de longen van je motor en komt vol te zitten met zand, stof en ander vuil. Zaak is dus dat je het filter na iedere trainingsdag (naar gelang de vervuiling) vervangt en (later) schoon maakt. Voor het schoonmaken en opnieuw invetten van het luchtfilter zijn er speciale producten op de markt. Meerdere filters aanschaffen is geen overbodige luxe en het schoonmaken en opnieuw invetten is niet het leukste klusje.

Naast het luchtfilter vragen de lagers en kabels ook onderhoud. De lagers in je wielen, balhoofd(stuur) of achtervering (linksysteem/achterbrug) moeten om de bepaalde tijd schoongemaakt en opnieuw ingevet worden. Wanneer de lagers speling bevatten wordt aangeraden om deze te vervangen. Het is dus zaak om de boel goed schoon en draaiende te houden om hoge reparatie kosten te voorkomen!

Doordat de crossmotor blootgesteld wordt aan zware en vervuilende omstandigheden zul je tot in ieder hoekje en gaatje zand tegenkomen. Allerlei vitale delen voor het besturen van de crossmotor hebben te lijden onder het gebruik. Denk dus ook aan je gashendel, koppelingskabel en remleidingen/remklauwen. De meeste crossmotoren hebben oliën in het rem/koppelingssysteem. Omdat deze vloeistoffen ook vervuilen zul je deze ook moeten verversen, net als motorolie en/of bakolie met bijbehorende filters.
Naast de hydraulische bediening van remmen of de koppeling wordt de gashendel bediend met een stalen kabel, net als sommige koppelingen. Deze slijten ook en moeten daarom ook schoon gemaakt en tijdig vervangen worden.